Vogels spotten - Soorten register

'Vogels spotten - vogelsoorten register' is een blog over vogels die je in eigen tuin of wandelend door de natuur tegen kunt komen, dan wel over vogelsoorten in de vrije natuur. Vooral de vogels in Nederland en België.

Vogels spotten of vogelen is het bekijken, de naam er bij zoeken, en tellen van vogels, het inventariseren van de vogels in gebieden, en het doen van onderzoek naar bijvoorbeeld gedrag en ecologie. De beoefenaars van deze hobby worden wel vogelspotters, vogelaars of amateurornithologen genoemd.

Een ideale plek om vogels te spotten is in een vogelkijkhut. De vogelkijkhutten zijn prachtige plekken om vogels, maar ook ander wild te observeren. Vogelkijkhutten en kijkwanden zijn van verschillende kijkopeningen voorzien met observatiegelegenheden. Ze is gesitueerd aan de rand van een vogelrijk gebied, bijvoorbeeld in een rietkraag bij een water waar veel vogels zich verzamelen. Van achter deze wand kunnen vogelaars en andere belangstellenden wilde vogels van dichtbij of via verrekijkers of foto en video apparatuur observeren zonder ze te verstoren.

Abonneer op mijn kanaal

Index vogelsoorten:
Aalscholver, Appelvink, Baardmannetje, Barmsijs, Bergeend, Blauwborst, Blauwe reiger, Boerenzwaluw, Bontbekplevier, Bonte Strandloper, Bonte vliegenvanger, Boomklever, Boomkruiper, Boompieper, Bosrietzanger, Brandgans, Buizerd, Carolina eend, Chinese Knobbelgans, Dendermondse eend, Dodaars, Ekster, Fitis, Fuut, Gaai, Geelgors, Gele kwikstaart, Geoorde fuut, Goudhaantje, Goudvink, Grasmus, Graspieper, Grauwe gans, Grauwe vliegenvanger, Groene Specht, Groenling, Grote bonte specht, Grote Canadese gans, Grote karekiet, Grote zilverreiger, Grutto, Heggenmus, Helmparelhoen, Houtduif, Huismus, Indische gans, Kanoet, Kauw, Keep, Kemphaan, Kievit, Kleine Karekiet, Kleine Bonte Specht, Kleine Plevier, Kleine zilverreiger, Kleine zwaan, Kleine zwartkop, Kneu, Knobbelzwaan, Koekoek, Kokmeeuw, Koolmees, Koperwiek, Kraanvogel, Krakeend, Kramsvogel, Kuifeend, Kuifmees, Lepelaar, Marmereend, Meerkoet, Merel, Middelste bonte specht, Muskuseend, Nijlgans, Notenkraker, Oevermaina, Ooievaar, Papegaaiduiker, Parkgans, Patrijs, Pestvogel, Pimpelmees, Putter, Rietgors, Pijlstaart, Roodborst, Roodborsttapuit, Scholekster, Sijs, Smient, Spreeuw, Sperwer, Staartmees, Steenuil, Steltkluut, Tafeleend, Tapuit, Tjiftjaf, Toendrarietgans, Torenvalk, Tuinfluiter, Tureluur, Turkse Tortel, Velduil, Vink, Visarend, Vuurgoudhaan, Waterhoen, Waterral, Wielewaal, Wilde eend, Wilde zwaan, Winterkoning, Wintertaling, Witte kwikstaart, Wulp, IJsduiker, IJsvogel, Zanglijster, Zomertaling, Zwarte kraai, Zwarte mees, Zwarte ooievaar, Zwarte specht, Zwarte zwaan, Zwartkop

Helmparelhoen

Helmparelhoenders zijn snelle loopvogels van de Afrikaanse savanne en dus exoten, die in Nederland zeldzaam worden waargenomen. Hij leeft vooral op de Afrikaanse savannen ten zuiden van de Sahara. Deze gebieden bestaan uit warme, droge en open vlaktes met enkele bomen en struiken. De meeste Helmparelhoenders die wij in ons land tegen komen zitten in gevangenschap, of zullen dan ook uit gevangenschap ontsnapt zijn.

Het is onduidelijk of de soort in ons land nestelt. Helmparelhoenders worden in Europa veel worden gehouden in kinderboerderijen, kleine dierentuinen en dergelijke. De soort werd eind 19e eeuw uitgezet in Duitsland en Hongarije maar verdween hier weer. Dat verwilderde vogels in Nederland kunnen opduiken, blijkt uit twee meldingen in de atlas­periode: enkele paren nabij een eendenkooi bij Boven-Leeuwen in 1998 en een paar bij Urk in 2001. Zekere broedgevallen zijn niet vastgesteld. Of de soort zich in ons land bestendig kan handhaven, valt te betwijfelen. Het verdient echter aanbeveling alert te zijn. Voor deze soort is geen Staat van Instandhouding van toepassing. Het Helmparelhoen is een exoot en valt daarmee buiten artikel 1 van de Vogelrichtlijn, dat betrekking heeft op alle natuurlijk in het wild levende vogelsoorten op het Europese grondgebied van de EU-lidstaten. Het Helmparelhoen is daarmee ook niet beschermd op grond van de Wet natuurbescherming.

Het helmparelhoen is een grote vogel met een rond lichaam en een kleine kop. De grootte varieert van 53 tot 58 centimeter en zijn gewicht is gemiddeld 1,3 kilogram. Zijn naam heeft het helmparelhoen ten eerste te danken aan de witte stippen op het verenkleed, die doen denken aan parels. Daarnaast heeft hij op zijn kop een benige en blauwgekleurde knobbel die aan een helm doet denken. Het helmparelhoen is een alleseter. Net als kippen zoeken helmparelhoenders hun eten door met hun sterke klauwen de grond om te wroeten. Ze eten vooral zaden, fruit, slakken, spinnen, wormen, maar ook kikkers, hagedissen, kleine slangen, kleine zoogdieren en teken.

Helmparelhoenders zijn Afrikaanse loopvogels

Het broeden van eieren doet het helmparelhoen meestal in of na het regenseizoen. De legsels bestaan gemiddeld uit 20 tot 30 eieren. De hen legt haar eieren in een goed bedekte holte en daar broedt ze de eieren in 26 tot 28 dagen uit. De kuikens hebben een schutkleur en hun vleugels groeien snel. Na een week zijn ze al in staat zich al fladderend snel te verplaatsen. De soort wordt in het wild maximaal 12 jaar oud. Eind negentiende eeuw werd de soort in het wild uitgezet in Duitsland en Hongarije, maar hield daar geen stand. In Nederland wordt het helmparelhoen met regelmaat verwilderd aangetroffen; voortplanting is daarbij niet vastgesteld.

Gele kwikstaart

Gele kwikstaarten hebben een voorkeur voor open landbouwgebieden. Ze wippen de staart regelmatig met felle schokkende bewegingen op en neer. 'Gele kwikken' hebben een onstuimige balts, met trillende veren fladdert het mannetje boven het vrouwtje of loopt steeds rondjes om haar heen. Het Gele kwikstaart mannetje heeft een duidelijke gele keel en borst in prachtkleed. Blauwgrijze kop met brede witte wenkbrauwstreep, gele onderdelen en olijfgroene bovendelen. Spitse snavel van een insecteneter en een 'kwikkende' staart. Heeft een kenmerkende korte roep die hij in de vlucht laat horen. Ze broeden van eind april tot in juli.

De Gele kwikstaart is met zijn felgele verenkleed een vrolijke verschijning op onze akkers.

De oorspronkelijke habitat van de gele kwikstaart bestaat uit rivierbegeleidend grasland. Tegenwoordig broeden de meeste gele kwikstaarten in boerenland; hooiland en weiland, maar vooral akkers. Hoge dichtheden in gemengde gebieden en in bollenvelden. Vaak foeragerend te vinden op weilanden met schapen, koeien en paarden. Gele kwikstaarten eten voornamelijk bodembewonende spinnen en insecten, vooral kevers, vliegen, muggen, wantsen en cicaden. Lopend en rennend, afgewisseld met een sprintvluchtje, zitten ze hun voedsel achterna. Ze zoeken die graag tussen grazend vee en pikken de insecten op die door het vee worden opgejaagd.

Hoewel de aantallen fluctueren, is de Nederlandse populatie grosso modo afgenomen, sinds de jaren zestig tussen de 50% en 75%. Op grasland is de achteruitgang harder gegaan - tot zo'n 90% - dan op bouwland.